Teknolojinin gelişmesiyle birlikte birçok şirket hizmetlerini dijital ortama taşımıştır. Sağladığı servisleri hızlı şekilde sunması, kullanıcılarına maddi tasarruf yapma imkanı sağlaması, esnek kullanım avantajı gibi özellikleri sayesinde bulut sistemleri, özellikle son yıllarda gerek küçük gerekse büyük şirketler tarafından tercih edilen dijital hizmetlerin başında gelir. Bulut sistemleri, depolama alanı ve işlem gücü gibi kaynakların internet üzerinden paylaşılarak erişilebildiği bir bilgi teknolojisi modelidir. Bu sistemler, genellikle büyük veri merkezlerinde bulunan ve hizmet sağlayıcının yazılım ve donanım imkanlarını kullanarak çeşitli hizmetleri kullanıcılara sağlayan bir dizi uzaktan erişilebilir kaynaktan oluşur. Bulut sistemlerinde yer alan bilgi çeşidi ve miktarı göz önünde bulundurulduğunda, bulut bilişim güvenliği de oldukça önemli bir konu haline gelecektir. Peki, bulut bilişim güvenlik sorunları nelerdir? Önemli bulut bilişim güvenliği uygulamaları nelerdir? Bu konuyla ilgili merak ettiğiniz tüm detayları içeriğimizin devamında bulabilirsiniz!

Bulut Güvenliğinin Tanımı

Bulut bilişim sistemleri barındırdıkları bilgi miktarı ve çeşidi bakımından çeşitli risklerle karşı karşıya olabilecek platformlardır. Bu noktada bulut güvenliği uygulamaları devreye girer. Bulut bilişimde güvenlik bulut bilişim ortamlarının bulunduğu platformları, bulut üzerinde çalışan uygulamaları ve bulut içinde tutulan verileri korumayı hedefleyen teknolojiler ve protokoller bütünü olarak tanımlanabilir. Bulut güvenlik önlemlerinin temel amacı verileri korumak, verilerin ve kullanım şekillerinin yasalarla uyumunu desteklemek ve bulut kullanıcısı olan müşterilerin gizliliğini korumaktır. Bulut sistemlerinden yalnızca kurumsal kişilerin faydalanmadığı, bireysel kullanıcıların da çeşitli amaçlarla bulut sistemlerini kullandığı göz önünde bulundurulduğunda bireysel kullanıcıların ve cihazların kimlik doğrulama ve erişim kurallarını belirleme de bulut bilişim ve güvenlik alanında öne çıkan amaçlardan biridir. Bulut güvenlik hizmetleriyle alakalı işlemler genellikle bulut hizmeti sağlayıcılarının sorumluluğunda ve yönetiminde olan işlemlerdir. Bu işlemlerin kapsamı on başlık altında incelenebilir. İlk başlık fiziksel ağlardır. Buna göre yönlendiriciler, elektrik gücü, kablolar ve iklimlendirme işlemleri gibi bulut sistemine erişim sağlayan fiziksel ortamların güvenliği sağlanır. İkinci başlık veri depolamadır. Bu başlık altında sabit sürücüler gibi depolama alanları yer alır. Üçüncü başlık ise temel ağ bilgi işlem yazılımları ve donanımlarından oluşan veri sunucularıdır. Sanal makine yazılımları, konuk makineler ve sunu makineler de dördüncü başlık olan bilgisayar sanallaştırma yapılarını oluşturur. Beşinci başlık işletim sistemleridir ve bu sistemler bilgisayarların tüm işlevlerini destekleyip çalıştıran yazılımlardır. Altıncı başlık olan aracı yazılımlar ise uygulama programlama arayüzlerini yönetmeye yardımcı olur. Yedinci başlık yürütme ortamlarıdır. Yürütme ortamları, çalıştırılan uygulamanın yürütülebilmesi için platform sağlar ve bu uygulamanın bakımını gerçekleştirir. Sekizinci başlık bulut bilişim sistemlerinin temel elemanlarından olan verilerdir. Veriler, bulut sisteminde depolanan tüm bilgilerdir. Dokuzuncu başlık ise e-posta, verimlilik programı grupları gibi geleneksel yazılım hizmetleri olan uygulamalardır. Bulut bilişim güvenlik hizmetlerinin işlev gösterdiği onuncu ve son başlık ise mobil cihazlar, bilgisayar ve nesne internetine sahip olan IoT cihazlar gibi kullanıcı donanımlarıdır.

Bulut Güvenliğinin İşlevleri

Bulut güvenliği, bulut bilişim sistemleri üzerindeki çeşitli noktalara yönelik olarak işlev gösterir. Bu işlevlerin ilki, stratejidir. Bulut güvenlik programlarının güvenlik risklerine dair sorumluluğu alması ve buna dair koruma stratejileri geliştirerek kontrol sağlaması gerekir. Bununla birlikte bulut bilişim sisteminin kullanıcılar tarafından erişilebilir bölgeleri arasında geçiş sırasında hangi hizmetlere izin verildiği, bu bölgelerde yer alan hangi verilerin hassas kaynak olarak nitelendirildiği ve bölgelere erişim izni verilen kullanıcıların nasıl belirlendiği ağ segmentasyonu işleviyle belirlenmelidir. Bu noktada kimlik ve erişim yönetimi işlevi de söz konusu olur. Dijital kimlik yönetimini kolaylaştıran politikalar geliştirme ve bu politikaları destekleyen teknolojileri kullanma olarak tanımlanabilen kimlik ve erişim yönetiminin bir alt dalı da ayrıcalıklı erişim yönetimidir. Buna göre bulut ortamına, bulut ortamının katmanlarına, uygulamalara ve depolanan verilere yalnızca belirlenen kullanıcıların erişebilmesini sağlamak için güçlü bir kimlik yönetimi yapılması ve kimlik doğrulama süreçlerinin güvenilir olması sağlanır. Bulut bilişim güvenliğinin dördüncü işlevi ise şifrelemedir. Bulut şifreleme, verilerin bulut ortamına aktarılıp burada depolanmadan önce herkes tarafından okunabilir ve anlaşılabilir olan düz metin halinden özel şifreli bir metin haline dönüştürülmesi işlemi olarak açıklanabilir. Buna göre veriler, şifreleme anahtarı olmadan kullanılamaz. Dolayısıyla söz konusu verilere yetkisiz bir kullanıcı tarafından erişilebilse dahi şifreleme sebebiyle bu verilerin okunması imkansız hale gelecektir. Şifreleme yöntemine bağlı olan ve bulut bilişim güvenliğinin beşinci işlevi olarak tanımlanabilen şifre kontrolünde ise hassas verilerin depolandığı katmanlar için oluşturulan parolaların diğer kimlik doğrulama sistemleriyle birleştirilmesi amaçlanır. Buna göre ardışık olarak yinelenen karakterler ve klavye kalıpları söz konusu parolalarda yer alamaz. Parolalarda büyük ve küçük harfler bir arada yer almak zorundadır ve parolalar kişiselleştirilmelidir. Şifre kontrolü işlevinde parola sıfırlama süreci de güvenli ve kontrollü hale getirilir. Ayrıca söz konusu parola belirli periyotlarla değiştirilir. Bulut bilişim güvenliğinin altıncı işlevi ise bulut örnekleri ve varlıklarının gruplanmasıdır. Buna “bulut varlık yönetimi” adı verilir. Bu işlevde bulut ortamını oluşturan tüm varlıklar ve altyapı kontrol edilir ve bu sayede daha başarılı şekilde optimize edilmiş ve güvenli bir bulut ortamı sunulmuş olur. Güvenlik açığı yönetimi de bir diğer bulut güvenlik işlevidir. Buna göre bulut bilişim sistemi üzerinde var olabilecek muhtemel güvenlik açıklarını herhangi kötü niyetli bir kişi tespit edip bulut sistemine sızmadan önce fark edip düzeltmek amacıyla düzenli tarama ve denetim gerçekleştirilir. Bulut bilişim sistemleri üzerinden gerçekleştirilen tüm kullanıcı etkinliklerinin incelenmesi, bulut ortamına gelen verilerin kontrol edilmesi ve ardından entegre edilmesi de bir bulut bilişim güvenliği işlevidir ve “izleme, uyarı, raporlama hizmetleri” olarak adlandırılır. Buna göre bulut bilişim sistemi içindeki tüm işlemler ve kullanıcılar izlenir. Böylece bunlara dair bütünsel bir resim elde edilebilir. Bulut hizmeti sağlayıcıları her zaman veri yedekleme, saklama ve kurtarma süreçlerini kontrol etmekle mükelleftir. Bu işleve “olağanüstü durum kurtarma” adı verilir. Yedekleme sistemleri ve bu sistemlerin çalışma prensipleri, kurtarma ve geri yükleme prosedürleri sürekli olarak güncellenir ve bununla birlikte yedekleme işlemi belirli periyotlarla gerçekleştirilerek veri güvenliği sağlanır.

Bulut Güvenliğinin Önemi

Bulut bilişim sistemlerine anlık olarak bireysel ya da kurumsal birçok birim bağlanarak veri yüklemekte, veri görüntülemekte ve çeşitli uygulamalara bağlanarak işlev göstermektedir. Gerek kullanıcıların gerekse verilerin refahı açısından bulut güvenliğinin önemi büyüktür. Bulut güvenliğinin önemine dair en önemli nokta veri güvenliğidir çünkü gerek bireysel gerekse kurumsal çapta hassas veriler; kişisel bilgiler, finansal bilgiler, şirket prosedürleri gibi bilgiler bulut bilişim sistemlerinde bulunur. Bu sebeple yetkisiz erişim, bilgi dışında değişim ya da veri kaybı gibi risklere karşı bu verilerin güvene alınması gerekir. Bulut bilişim sistemleri yalnızca veri depolama alanları olarak işlev göstermez, anlık olarak gerçekleştirilen işlemler için aracı görevi de görebilir. Yetkisiz erişimin, korsan girişlerin ve veri sızıntısının önüne geçerek hizmet kesintisinin önlenmesi açısından de bulut güvenliği oldukça önemlidir. Bulut bilişim sistemlerinin kötü amaçlı yazılımlara ve saldırılara karşı savunulması da yine kesintisiz hizmet açısından oldukça önemlidir.

Bulut Bilişimde Güvenlik Tehditleri

Bulut bilişim güvenlik sorunları hizmet kesintileri ve uyumsuz bilişim teknolojisi altyapılarının kullanılması gibi bulut tabanlı altyapı riskleri, yanlış parola denetimi yapılması gibi insan hatası kaynaklı dahili tehditler ve kötü amaçlı yazılımlar gibi harici tehditler olarak üç başlık altında sınıflandırılabilir. Ancak bulut bilişim riskleri bunlarla sınırlı değildir. Bulut bilişim sistemlerinde yer alan veriler arttıkça muhtemel kör noktaların da artması ve bu sebebiyle bulut sisteminin saldırıya daha açık hale gelmesi, önemli bir güvenlik tehdididir. Bulut bilişim sistemlerinin esnek ve dinamik çalışma ortamı yaratma prensibinin getirdiği iş yükü de kimi zaman geleneksel güvenlik araçlarının yetersiz kalmasına sebep olarak güvenlik açığı oluşturabilir. Bulut kullanıcılarına atanan rollerin gevşek şekilde yapılandırılması ve bu sebeple deneyimsiz ve yetkisiz kullanıcılara büyük yetkiler verilmesi sistem içinde veri kaybına ve hatta veri tabanının silinmesine kadar varabilen problemlere sebep olabilir. Bu durum da önemli tehditler arasında yer alır. Elbette bulut ortamının daha karmaşık hale gelmesiyle birlikte yönetim sürecinin zorlaşması da kimi zaman çeşitli sorunların ortaya çıkmasına sebep olarak bazı riskler oluşturabilir. Özellikle hibrit ve çoklu bulut ortamlarında bu tip riskler çok daha yüksektir. Bulut sisteminde kullanılan yazılımların diğer sistemler ve yazılımlarla uyumlu olmaması durumu da çeşitli riskler oluşturabilir. Hizmet hırsızlığı ve hizmet aksatma gibi riskler de çeşitli saldırganlar aracılığıyla ortaya çıkarılabilecek problemler arasında yer alır. Veri temizleme esnasında verilerin dosya sistemlerinden tamamen silinmemiş olması da veri hırsızlığına davetiye çıkarır. Bulut bilişim sistemleri üzerinde yer alan verilerin manipülasyonu da her zaman var olan bir risktir. Veri sahibinin yetki verdiği kullanıcılar dışındaki kişilerin sisteme erişim sağlaması soncunda meydana gelen veri sızıntısı da bulut bilişim sistemlerindeki riskler arasında yer alır. Aynı zamanda bulut sistemine entegre edilen kötü niyetli yazılımlar, kimlik avı ve botnetler de bulut bilişim ortamlarında bireysel ya da kurumsal kullanıcıları ve onların verilerini hedef alabilecek tehditler arasında sayılabilir.

Bulut Güvenliği Sağlama Yöntemleri

Bulut bilişim sistemleri içinde depolanan verilerin önemli ve bulut sistemlerindeki kullanıcıların faaliyetleri göz önünde bulundurulduğunda sayılan risklere karşı bulut sisteminin güvenliğini sağlamak oldukça önemlidir. Bunun için kullanılabilecek çeşitli yöntemler bulunur. Bunlardan ilki, iletişimin şifrelenmesi yöntemine gidilmesidir. Verilerin şifrelenerek depolanması ve iletişimin kişisel parolalar üzerinden sağlanması sızıntı gibi riskleri en aza indirir. Özellikle hesap kimlik bilgileri gibi verilerin özellikle şifrelenmesi ve buluta veri yükleme esnasında uçtan uca şifreleme yöntemlerinin tercih edilmesi de yetkisiz kullanıcıların erişimini, sızıntıları ve kopyalama faaliyetlerini engellemeye yardımcı olur. Bu noktada bulut bilişim sistemleri üzerinde kullanıcı konumunda olan bireysel ya da kurumsal kimlik sahiplerinin güçlü parolalar tercih etmesi, kullanılan tüm cihazlarda ve her uygulamada farklı bir şifre belirlemesi ya da parola yöneticisi kullanmayı tercih etmesi, bulut sistemine erişim sağlanan tüm cihazları çeşitli yöntemlerle korumaya alması oldukça önemlidir. Verilerin düzenli olarak sınıflandırılıp yedeklenmesi de oldukça önemli bir koruma yöntemidir. Aynı zamanda bulut bilişim sistemi üzerinde mevcut ayarların asla varsayılan seçeneğinde bırakılmaması gerektiği de göz önünde bulundurulmalıdır. Bulut depolama sistemine giden gruplar asla açık bırakılmamalıdır, aksi halde yalnızca bağlantı adresi yoluyla dahi verilere erişim sağlanabilir. Bununla birlikte bulut bilişim sistemi sağlayıcısı çeşitli güvenlik denetimi önerilerinde bulunursa bu önerilerin dikkate alınması da önemlidir çünkü doğru güvenlik seçeneklerini tercih etmemek bazı güvenlik açıklarına sebep olabilir. Wi-Fi bağlantısı yerine sanal özel ağ adıyla da bilinen VPN’lerin kullanılması ağ üzerinden gelebilecek saldırılara, sızıntılara ve kimlik hırsızlığına karşı koruma sağlayacağından dolayı önemlidir. Bununla birlikte virüs ve kötü amaçlı yazılımlara karşı koruma sağlayan yazılımların kullanılması da önerilir.

Bulut Güvenliğinin Çalışma Prensipleri

Bulut bilişim sistemlerinin güvenliği söz konusu olduğunda dört temel prensipten bahsetmek mümkündür. Bunlar herhangi bir veri ya da sistem açığının oluşturacağı etkileri azaltma, veri hırsızlığına karşı depolama alanını ve bulut sistemine bağlı ağları koruma, veri sızıntılarına sebep olabilecek hataların önüne geçme ve verilerin çeşitli sebeplerle kaybolması durumunda söz konusu verilerin kurtarılmasını sağlama şeklinde sıralanabilir. Bu prensiplerin yerine getirilebilmesi için öncelikle bulut güvenliğine dair teknik kısmın halledilmesi gerekir. Bunun için şifreleme ya da VPN adıyla da bilinen sanal özel ağlar gibi çeşitli araçlar ve teknolojiler kullanılır. Bununla birlikte kimlik ve erişim yönetiminin de sağlanması gerekir. Bunun için erişim denetimlerinden, parola yönetiminden ve çok faktörlü kimlik doğrulama yöntemlerinden faydalanılır. Veri saklama yöntemlerinin ve iş devamlılığı sürecinin planlanması da bulut bilişim sistemlerinin güvenliğinin sağlanması noktasında önemli bir prensiptir. Buna göre veri kaybı durumunda kurtarma ve geri yükleme tedbirleri değerlendirilir. Bulut bilişim sistemlerinde yer alan verilerin kötü niyetli kişileri cezbettiği göz önünde bulundurulduğunda bu tehditleri engellemeye, tespit etmeye ve azaltmaya yönelik çeşitli önlemlerin alınması gerekliliği de kaçınılmaz olacaktır. Bu bağlamda periyodik kontroller yapılmalı ve etkin prosedürler geliştirilmelidir. Bulut sistemleri üzerinde işlev gösteren kullanıcıların gizliliğini koruma ve veri güvenliğini sağlama da bulut bilişim güvenliğinin çalışma prensipleri arasında yer alır. Buna göre yasal uyumluluk sürecine dikkat edilmesi gerekir.

Bulut Güvenliği Hakkında Sık Sorulan Sorular

Bulut Bilişim Hizmetlerinde Yaşanan Başlıca Güvenlik Sorunu Nedir?

Bulut bilişim hizmetlerinde var olan başlığa güvenlik sorunu veri güvenliği ve gizliliğidir. Rol dağıtımı ve yetkilendirme sürecinde doğru adımların atılamaması, verilerin şifrelenmemesi gibi durumlar verilerin çeşitli şekilde kaybedilmesine sebep olabilir. Bununla birlikte gerekli güvenlik önlemlerinin alınmamış olması veri sızıntılarına yol açabilir. Veri kaybı durumunda kurtarma ve geri yükleme hizmetlerinin alınabilmesi için düzenli yedekleme yapılması gerekir, yedeklemenin yokluğu durumunda veriler de yok olacaktır. Kullanıcıların verilerini kendi eliyle silmek istedikleri durumlarda uygulamadan silinmeyen verilerin varlığı da kötü niyetli kişiler ve yazılımlar açısından güvenlik zafiyetine yol açabilir. Bu sebeple bulut bilişim ve depolama ortamlarında gerek kullanıcıların gerekse verilerin güvenliği uçtan uca şifreleme, şifreleme, kullanıcılara parola atama ve erişim denetimi gibi çeşitli yöntemlerle sağlanmalıdır.

Bulut Bilişim Ve Güvenlik Nedir?

Bulut bilişim sistemlerini çeşitli amaçlarla kullanan bireysel ve kurumsal kimlikli kullanıcıların erişim sürecinde kimlik güvenliğinin ve gizliliğinin sağlanması, bulut ortamına yüklenen verilerin gizliliğinin ve güvenliğinin sağlanması, bulut sisteminde hizmet kesintisi yaşanmasının önüne geçilmesi ve harici tehditlere karşı koruma oluşturulması bulut bilişim güvenliği olarak tanımlanabilir.

Veri Güvenliği Bulut Bilişimde Ne Kadar Önemlidir?

Veri güvenliği bulut bilişim sistemlerinin en önemli güvenlik sorunudur. Bulut bilişim sistemlerinde gerçekleştirilen iletişimler ve uygulama kullanımı veriler üzerinden yapılır ve yanı zamanda çeşitli verilerin bulut depolama ortamlarında saklanması da mümkündür. Bu veriler kişisel fotoğraflar, ses dosyaları olabileceği gibi kurumsal şirket raporları gibi kötü niyetli kişileri cezbeden bilgiler de olabilir. Kullanıcıların güvenliği ve itibarının korunması açısından söz konusu tüm verilerin çeşitli güvenlik önlemleriyle korunması gerekir.

Bulut Bilişimin Temel Özellikleri Nelerdir?

Bulut bilişimin temel özellikleri ihtiyaç ve talep durumuna göre şekillenen kaynakları nedeniyle esneklik, bir dizi kaynağın birden çok müşteriyle paylaşılmasını sağladığı için paylaşım ortamı sağlama, yalnızca web tarayıcıları ve özel uygulamalar aracılığıyla ulaşılabilen hizmetler sunduğu için internet üzerinden erişim sağlama, hızlı servis sunma, ekonomiklik ve ihtiyaca uygun servis modeli sunma şeklinde sıralanabilir.

Diğer Yazılar