JSON Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Günümüzde birçok işlem, verilerin incelenmesi ve düzenlenmesi yoluyla gerçekleştirilebilir. Verilerle ilgili gerçekleştirilecek olan işlemlerin basitleştirilmesi ve dolayısıyla hızlandırılması için veri gruplarının işlenmesi ve gerekli olması durumunda depolanması gerekir. Bu noktada devreye çeşitli veri düzenleme yöntemleri ya da uygulamaları girer. Açılımı JavaScript Nesne Notasyonu olan ve yaygın şekilde JSON adıyla bilinen veri formatı özellikle son yıllarda bilgi teknolojileri alanında çalışan kişilerin en sık yararlandığı ögelerden biri haline gelmiştir. Peki, JSON nedir ve JSON ne için kullanılır? Son yılların popüler veri formatları arasında yer alan ve oldukça pratik şekilde kullanılabilen JSON hakkında merak ettiğiniz her bilgiyi yazımızın devamında bulabilirsiniz!

JSON Özellikleri

JSON sistemi oldukça kolay öğrenilebilen ve çalıştırılabilen bir veri formatıdır. Aynı zamanda JSON’un kullanım alanı oldukça geniştir ve birçok avantaj sağlar. JSON, JavaScript programlama diline dayalıdır. Bu sayede JavaScript uygulamaları olan tarayıcı eklentileri ya da ilgili web sitelerde de JSON’dan yararlanılabilir. JSON, yapılandırılmış verilerin ağ bağlantısı üzerinden paylaşılmasına ve iletilmesine olanak tanır. Bununla birlikte JSON sayesinde veri yapısında yer alan veri nesneleri insanlar tarafından kolayca okunabilen metinlere dönüştürülebilir. Oldukça kolay şekilde okunabilen, oluşturulabilen ve işlenebilen anahtar- değer çiftlerine dayalı olan JSON veri formatı; verilerin kolay ayrıştırılmasını ve daha hızlı işlenmesini sağlar. JSON, büyük verileri işlemek için uygun değildir ve zengin metin verilerini ya da multimedya dosyalarını desteklemez ancak C, C++, C#, Pearl, Phyton ve Php gibi programlama dilleri tarafından desteklenerek çeşitli bir paylaşım ortamı oluşturur.

JSON Veri Türleri

Yapılandırılmış verilerin seri hale getirilmesi ve farklı ağlara aktarılması için kullanılan JSON sisteminde yer alan veriler, kendi içinde altı türe ayrılır. İlk veri türü olan JSON dizesi ters eğik çizgi (\) ve Unicode karakterlerinden meydana gelir. JSON sayısı JacaScript’in çift kesinlikli kayan nokta formatında bulunur. JSON mantıksal değeri “true” ya da “false” yargılarıyla sınırlıdır. Bu yargılar veri üzerinde tırnak içine alınmazlar ve dizenin bir elemanı olarak kabul edilirler. JSON boş ya da null veri türü anahtara atanacak bir değer olmadığında kullanılan boş karakterdir. JSON nesne veri türü küme parantezi ({}) içine yazılan ad ya da değer çiftleri kümelerinden meydana gelir. Son veri türü olan JSON dizisi ise sıralı değerler koleksiyonu şeklinde tanımlanabilir. Diziler, diğer veri türlerinden meydana gelir.

JSON Kullanım Alanları

Oldukça avantajlı bir sistem olan JSON formatı; başta IoT, sosyal medya uygulamaları ve JavaScript uygulamaları olmak üzere birçok alanda kullanılabilir. JSON, geçici verileri depolamak için oldukça kullanışlı olduğundan dolayı kullanıcı tarafından oluşturulan verileri depolama için de tercih edilebilir. Formlar ve anketler, bu verilere örnek gösterilebilir. Bununla birlikte kullanıcı ya da müşteri verilerini farklı sistemler arasında aktarmak için de JSON’dan faydalanılabilir. JSON; uygulama geliştiricilerin veri tabanlarına ve dosya dizin yollarına pratik şekilde bağlanabilmesi için konfigürasyon işlemi amacıyla da kullanılabilir. Bununla birlikte JSON, karmaşık veri modellerini basitleştirme işleminde de büyük avantaj sağlar.

JSON Veri Tabanı

JSON sistemine bağlı olan birçok öge bulunur. Farklı JSON veri türleri ve JSON odaklı sorgu dili kullanan çeşitli uygulamalar başta olmak üzere bu ögelerin senkronize edilebilmesi ya da veri paylaşımında bulunabilmesi gerekliliğinin giderilmesi için JSON veri tabanı kullanılır. JSON doküman veritabanı sayesinde JSON temelli tüm verilerle etkileşim kurmak mümkün hale gelir. JSON veri tabanları, ilişkisel olmayan veri tabanlarıdır. JSON dokümanlarını depolamaya ve gerekli durumlarda sorgulamaya yarayan bu veri tabanları metin temellidir. BLOB, CLOB, 21c ya da VARCHAR2 gibi ikili JSON veri türleri ile metin verilerinin depolanması mümkün hale gelir. JSON doküman veri tabanında yer alan JSON verileri, tanımlayıcı şema kullanımına ihtiyaç duyulmadan depolama, dizine alma ve sorgulama imkanı tanır. JSON veri tabanlarının temel iki işlevi olduğu söylenebilir. Bunlar JSON verilerinin depolanması ve JSON verilerinin yönetimidir. JSON verilerini depolama işlemi sırasında 21c, VARCHAR2, CLOB, BLOB biçimli ikili veri türlerinden hangisinin kullanılacağı JSON dokümanının boyutuna göre kararlaştırılabilir. Standart SQL veri türünün kullanılması yoluyla JSON veri tabanına depolama yapılması bu verilerin de diğer JSON verileri gibi işlenebilmesine olanak tanır. JSON verilerini yönetme işleminde ise JSON doküman veri tabanında yer alan tablolar oldukça işlevsel özellik gösterir. Bu tablolar yardımıyla yönetme ve işleme uygulamaları için veri türü önem arz etmez. Tablo tipleri arasından hangisinin uygun olduğu JSON dokümanının boyutuna göre belirlenebilir.

JSON Dosyası Çalıştırma Metodu

JSON dosyası açmak ve çalıştırmak için Windows sistemine gömülü gelen bir uygulama olan “Not Defteri” gibi metin düzenleyiciler kullanmak yeterli olacaktır. Bu uygulamalar üzerinden uzantısı “.json” olan bir dosya oluşturulur. Ardından açma ve kapama parantezleri () ile küme parantezleri {} kullanılarak JSON nesnesini oluşturan anahtar- değer çiftlerinin girilmesi gerekir. Çift tırnak işareti ve iki nokta üst üste işareti kullanılarak oluşturulan anahtar, bir değerle çevrelenmelidir. Birden fazla anahtar ve değer ikilisi bulunuyorsa diğer programlama dillerinde olduğu gibi her kümeyi ayırmak için virgül kullanılır. Bu sayede bir JSON dosyası oluşturulabilir ve çalıştırılabilir.

JSON Hakkında Sık Sorulan Sorular

JSON Nedir Ve Ne İçin Kullanılır?

JSON, farklı uygulamaların ihtiyaç duyabilecekleri verileri her birinin çözümleyebileceği ortak bir dilde depolaması ve paylaşması amacıyla oluşturulmuş bir veri formatıdır.

JSON İle Neler Yapılabilir?

JSON sayesinde sunucular ve web uygulamaları arasında veri paylaşımı yapılabilir, API’den veri alınabilir, JavaScript temelli uygulamalar oluşturulabilir ya da JavaScript destekli uygulamaları kullanılabilir, sosyal medya uygulamalarında kullanıcılar tarafından oluşturulan veriler saklanabilir ve IoT uygulamaları geliştirilebilir.

JSON Yapısı Nedir?

JSON veri formatı altı temel bileşenden meydana gelir. Dize, sayı, mantıksal değer, nesne, boş ve dizi bileşenleri anahtar-değer ikilisi bazında sıralanır.

JSON Hangi Programda Açılır?

JSON, metin tabanlı bilgisayar uygulamaları ile açılabilir. Microsoft Notepad, Microsoft WordPad, Apple TextEdit gibi uygulamalar sayesinde JSON açılabilir. Bununla birlikte Mozilla Firefox aracılığıyla JSON çalıştırmak da mümkündür.