Veri Tabanı Yönetim Sistemleri (Database Management Systems) Nedir?

Veri tabanı yönetim sistemlerini tartışmadan önce veri tabanı kavramının bir açıklamasını yapmak faydalı olacaktır. Veri tabanı, belirli bir şekilde düzenlenmiş ve farklı öğeler arasında ilişkilere sahip bir veri koleksiyonunu ifade eder. Veri tabanlarına örnek olarak okullardaki öğrenciler, hastanelerdeki hastalar ve mağazalardaki müşteriler hakkındaki bilgiler verilebilir. Veri tabanları etkin bir şekilde kullanıldığında, işletmelere ve kurumlara bilinçli kararlar vermede yardımcı olan değerli bilgileri ortaya çıkarabilir.

Veri Tabanları ve Veri Tabanı Bileşenleri

Bir veri tabanı, birçok bilgi için büyük bir organize depolama alanı gibidir. Tüm verileri takip etmeye ve yönetmeye yardımcı olan özel bir bilgisayar programı gibidir. Bilgilerin güvenli olduğundan ve gerektiğinde kolayca aranabileceğinden, değiştirilebileceğinden veya kaldırılabileceğinden emin olan araçlara sahiptir. Bir veri tabanının 5 ana bileşeni vardır. Donanım: Bunlar, bir bilgisayarın temel bileşenlerini oluşturan fiziksel birimlerdir. Bu birimler ses kartı, hoparlör, anakart, monitör ve veri depolama gibi bileşenleri içerir. Yazılım: Veri tabanını yönetmek ve kontrol etmek için kullanılan bir dizi programdan oluşur. Veri tabanı yazılımı, kullanıcılar arasında veri paylaşımını, organizasyonunu ve depolanmasını kolaylaştırmak için tasarlanmış bir dizi uygulama ve programdandır. Veri: Algıları, sayıları, karakterleri, sembolleri ve görüntüleri kapsayan bir bilgi koleksiyonunu ifade eder. Prosedür: Prosedür, kullanıcılara bir DBMS (veri yönetim sistemi) kullanma konusunda rehberlik eden yararlı bir yönergeler ve kurallar dizisidir. Belgelenmiş yöntemleri kullanarak veri tabanını tasarlamaya ve çalıştırmaya yardımcı olur.

Veri Tabanı Yönetim Sistemleri ve Bileşenleri

Bir Veri Tabanı Yönetim Sisteminin (DBMS) düzgün çalışması için dört önemli parçaya ihtiyacı vardır. Veri tabanı, verilere ve verilere dayalı işlenen bilgilere dayalı olarak kurulduğundan veriler, bir veri tabanı yönetim sisteminin en önemli bileşenidir. Veriler üçe ayrılır: Kullanıcı verileri: Ele alınan gerçek verileri içerir. Meta veriler: Bilgileri sisteme girmek için gereken verileri yönetir. Uygulama meta verileri: Bu veriler sorguların yapısını ve biçimini içerir. Veri tabanı yönetim sistemlerinin diğer üç bileşenleri donanım, yazılım ve kullanıcılardır. Donanım bileşeni verilerin kaydedilmesini sağlayan donanım aygıtlarıdır. Yazılım bileşeni, kullanıcı ve veri tabanı arasında bir köprü görevi görür. Yazılım aracılığıyla veriler üzerinde işlem yapmak için SQL gibi sorgulama dilleri kullanılır. Son bileşen ise kullanıcılardır. Kullanıcılar olmadan hiçbir eylem gerçekleştirilemez. Veri tabanlarına girilen bilgiler kullanıcılar tarafından operasyonları gerçekleştirmek için kullanılır.

Veri Tabanı Yönetim Sistemi Türleri

Veri tabanı türlerinin birbirinden farklı olduğu gibi, bunları organize etmek için kullanılan veri tabanı yönetim sistemlerinin de farklı türleri vardır. Toplamda dört tür veri tabanı yönetim sistemi mevcuttur. Ağ Veri Tabanı Yönetim Sistemi: Bir ağ veri tabanı, her bilgi parçasının birçok birincil ve ikincil veri noktalarına bağlı olduğu büyük bir bilgi grubu gibidir. Bu, bilgiyi farklı şekillerde kullanmayı kolaylaştırır. Bir ağ veri tabanı yönetim sistemi, bir ağ veri tabanı içinde birbirine bağlı veri noktalarını depolamak ve yönetmek için tasarlanmış bir yazılımdır. Bu yazılım, veri noktalarını bağlama ve yukarıdan aşağıya akışı kolaylaştırma yeteneğinden yoksun olan hiyerarşik bir veri tabanı modelinin sınırlamalarının üstesinden gelmek için geliştirilmiştir. Hiyerarşik Veri Tabanı Yönetim Sistemi: Hiyerarşik veri tabanı, depolanan bilgilerin bağlantılar aracılığıyla birbirine bağlandığı ve en yüksekten en düşüğe doğru düzenlendiği veri düzenlemesidir. En üst düzey ana veri noktasını içerirken, sonraki düzeyler önemlerine göre sıralanan ikincil veri noktalarından oluşur. Şirketinizin organizasyonunun yapısı, hiyerarşik bir veri tabanının mükemmel bir örneğidir. Hiyerarşik veri tabanı yönetim sistemi, veri tabanlarını hiyerarşik bir yapıda depolayan ve yöneten bir yazılımdır. İş süreçlerinde kullanımına göre veri hiyerarşisinin ve akışının doğruluğunu sağlar. İlişkisel Veri Tabanı Yönetim Sistemi: İlişkisel bir veri tabanı, kullanılabilirliği artırmak için çeşitli veri noktalarının entegrasyonuna izin veren birbirine bağlı verilerden oluşur. İlişkisel bir veri tabanı yönetim sistemi, ilişkisel veri tabanlarının depolanmasını ve erişilebilirliğini denetleyen bir yazılımdır. Birden çok veri noktası arasında işlevsel ilişkiler kurarak ve verileri düzenli bir şekilde koruyarak ilişkisel bir veri tabanı içinde verileri düzenler. Bu, çalışanların günlük sorumlulukları için verileri bulma ve kullanma sürecini basitleştirir. Nesneye Dayalı Veri Tabanı Yönetim Sistemi: Nesneye yönelik bir veri tabanı, nesneler biçiminde sunulan bir veri derlemesini ifade eder. Bu nesneler, birden çok veri noktasını tek bir varlıkta birleştirerek, çalışanlar için verilerin keşfedilmesini ve kullanılmasını kolaylaştırır. Bu özel veri tabanı, yazılım geliştirme ve programlama gibi hızlı karar vermeyi gerektiren görevleri yürütmek için kullanılır. Nesne dayalı veri tabanı yönetim sistemi, veri tabanlarını nesneler biçiminde depolayan ve yöneten, kullanıcıların belirli veri noktaları yerine tüm nesneleri arayabilmeleri nedeniyle daha hızlı aramaları kolaylaştıran bir yazılım türüdür.

Veri Tabanı Yönetim Sistemlerinin Kullanıldığı Alanlar

Veri tabanı yönetim sistemleri (DBMS) kullanım alanları neredeyse sınırsızdır. Bir veri tabanı yönetim sistemi, boyutu, kapsamı veya karmaşıklığı ne olursa olsun verilerin güncel, doğru ve eksiksiz tutulmasını sağlar. Bu nedenle, DBMS çok çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. DBMS, verileri depolamak ve yönetmek amacıyla birden fazla sektörde kullanılmaktadır. Örnek vermek gerekirse, muhasebe, pazarlama, satış ve müşteri hizmetleri gibi departmanlar veri tabanını kullanır. Veri tabanı yönetim sistemi, e-ticaret siteleri tarafından ürün bilgilerini, stok durumunu, siparişleri ve müşteri bilgilerini depolamak için kullanılır. Veri tabanı yönetim sistemi, finans sektöründe müşteri hesapları, portföyler, borçlar ve yatırımlar dahil olmak üzere çeşitli türde verileri depolamak amacıyla kullanılmaktadır. Veri tabanı yönetim sistemi, hastanelerin ve sağlık kuruluşlarının hasta bilgileri, tedavi ayrıntıları ve harcamalar dahil olmak üzere çeşitli türde verileri depolaması için gereklidir. Veri tabanı yönetim sistemi, kullanıcı bilgileri, abonelikler, hizmetler ve ödemeler dahil olmak üzere çeşitli verilerin depolanması için özel hizmetler tarafından kullanılır. Veri tabanı yönetim sistemleri, medya ve eğlence sektörleri tarafından şovlar, filmler, müzik ve oyunlar dahil olmak üzere çeşitli içerik türlerini depolamak ve denetlemek için kullanılır.

Veri Tabanı Yönetim Sistemlerinin Önemi

Bir veri tabanı yönetim sistemi kullanmanın ana faydalarından biri, hem son kullanıcıların hem de uygulama programcılarının, veri bütünlüğünü sağlarken aynı verilere aynı anda erişime ve bunları kullanmaya olanak sağlamasıdır. Veriler, her yeni uygulama için kopya dosyalar oluşturmak yerine bir veri tabanı yönetim sistemi aracılığıyla paylaşıldığında, daha güvenli bir şekilde korunur. DBMS, düzenlenmiş bir şekilde birden çok kullanıcı tarafından erişilebilen merkezi bir veri deposu olarak hizmet eder. DBMS'nin diğer bir avantajı, veri tabanı yöneticilerinin mantıksal ve yapılandırılmış bir veri düzenlemesi uygulamasına izin vermesidir. Bu tür görevler için optimizasyonu nedeniyle, bir DBMS, önemli miktarda veriyi yönetmede maliyet verimliliği sunar.

Veri Tabanı Yönetim Sistemleri Hakkında Sık Sorulan Sorular

Veri Tabanı Yönetim Sistemleri Ne Yapar?

Veri tabanı yönetim sistemleri, verilerin işlenmesini ve analizini kolaylaştırır.

Veri Yönetim Sistemleri Nedir?

Veriler üzerinde sorguları depolar, alır ve çalıştırır.

Veri Tabanı Yönetim Sistemi Programları Nelerdir?

En çok kullanılan veri tabanı yönetim sistemi programları arasında Oracle Database ve Informix vardır.

Veri Tabanı Kavramı Nedir?

Elektronik ortamda yapılandırılan bilgilerden ve verilerden oluşan bir koleksiyondur.